GEIS: Samenwerken aan het toekomstig energiesysteem

Er is file op het elektriciteitsnetwerk. De provincie stelde samen met de netbeheerders een plan van aanpak op om dit te gaan oplossen: GEIS.

 Energiesysteem van de toekomst
Het elektriciteitsnetwerk verandert al jaren, er komen meer energiebronnen bij. We schakelen af van het gas waardoor de vraag naar elektriciteit stijgt. Al die elektriciteit die nodig is én opgewekt wordt, moet over het huidige elektriciteitsnetwerk. Over de bekende hoogspanningskabels van TenneT en de kabels van Liander naar de huizen en bedrijven toe. Het transport loopt echter vast: er ontstaat file op het netwerk. Dat moeten we oplossen. De provincies namen de taak op zich om samen met netbeheerders en de energieregio’s de oplossing hiervoor te vinden. De aanpak Gelderse energieinfrastructuur: GEIS is nu vastgesteld.

 Energiesysteem van de toekomst
GEIS gaat over de huidige problemen met het netwerk en over de toekomst. Er zijn problemen met aansluiting van bedrijven en met de teruglevering op diverse plekken in Gelderland. Daarom moeten we beter plannen en afspraken maken over wie we het eerst aansluiten en wie later. Is een ziekenhuis belangrijker dan een bedrijventerrein bijvoorbeeld. Er komen steeds meer woningen. Dan is het des te belangrijker om ook vooraf na te denken over hoe de energievoorziening er voor deze woningen uit moet komen te zien.

 Jan van der Meer:” De energietransitie gaat over meer dan windturbines en zonnevelden. Het hele systeem verandert. Daar is letterlijk ruimte voor nodig. En die is schaars. We moeten dus slim daarmee omgaan, keuzes maken en het gezamenlijk aanpakken. “

 Plan van aanpak
Het Plan van aanpak GEIS is erop gericht de knelpunten voor de energieinfrastructuur nu en in de toekomst, aan te pakken. Het plan van aanpak beschrijft wat partijen gaan doen en hoe ze samenwerken. Dit jaar inventariseren de partijen de lopende knelpunten in de energie-infrastructuur. We onderzoeken hoe de provincie bij lopende projecten kan helpen om te versnellen. Bijvoorbeeld bij vergunningverlening. Samenwerking staat voorop. Daarnaast kan de provincie gebruik maken van haar bevoegdheden om impasses te doorbreken. Bijvoorbeeld door bepaalde ontwikkelingen prioriteit te geven boven andere, of een actieve rol te pakken bij de ruimtelijke procedures voor de energie-infrastructuur van provinciaal belang (bijvoorbeeld nieuwe onderstations). Verder staat in het plan van aanpak de structuur beschreven en wie erbij betrokken wordt.

 Energievisie
Om beter te kunnen sturen en zo nodig keuzes te kunnen maken is een duidelijk kader nodig. Daarom wordt er een Energievisie opgesteld. Hoe die eruit gaat zien is nu nog niet bekend. Een Energievisie is relatief nieuw. Opzet is dat hierdoor ontwikkelingen in Gelderland zoals woningbouw en bedrijven in de toekomst goed samenvallen met het Gelders energiesysteem.

 Rijk nodig voor nieuwe regels
Eraan bijdragen dat ontwikkelingen zoals woningbouw en bedrijven goed samenvallen met wat kan of nodig is voor het energiesysteem is een nieuwe taak voor de provincies. Daarom kijken de provincies nadrukkelijk naar het Rijk voor (financiële) ondersteuning. Daarnaast is er ook nieuwe wetgeving nodig. Nu moeten de netbeheerders aansluiten op basis van het principe: wie het eerst komt is het eerst aan de beurt. Daardoor is het nu maar beperkt mogelijk om te bepalen dat een ziekenhuis eerder aangesloten kan worden dan een bedrijf bijvoorbeeld.